Fransa’da tartışmalı emeklilik reformu protestosu: Binlerce işçi greve gitti

Fransa’da emeklilik yaşının kademeli olarak 62’den 64’e yükseltilmesini öngören ve tepkilere neden olan emeklilik reformu protesto edildi. Başta başkent Paris, Toulouse, Marsilya, Nice, Saint Nazaire, Nantes ve Rennes’te olmak üzere ülke genelinde yaklaşık 200 şehir ve kasabada halk sokağa inerken, ülkede hayat durma noktasına geldi.

Paris’teki Place d’Italie Meydanı’nda düzenlenen protestoya ise binlerce kişi katıldı. "Reforma hayır" veya "Vazgeçmeyeceğiz" yazılı pankartlar taşıyan göstericiler, hükümetin emeklilik reformu konusunda geri adım atması için gerektiği kadar sokaklara çıkacaklarını aktardı.

Fransa’da 19 Ocak’taki ilk grev dalgasının ardından bugün 1 milyondan fazla kişinin sokağa indiği tahmin ediliyor. Gösteriler nedeniyle ülke genelinde 11 bin polis görev yaparken, protestolara 8 büyük sendika destek verdi. Protestodan, okullar, toplu taşıma, elektrik santralleri ve petrol rafinerileri etkilendi. TotalEnergies, petrol rafinerileri ve akaryakıt depolarında işçilerin en az 4’te 3’ünün işi bıraktığını açıkladı.

Enerji şirketi EDF verilerine göre, nükleer reaktörler ve termik santrallerdeki işçiler greve katıldıkça Fransa’nın elektrik arzı yaklaşık yüzde 5 veya 3,3 gigawatt (GW) azaldı.

"Başkan için kolay, sandalyede oturuyor"

Nazaire’deki protestolara katılan otobüs şoförü Isabelle Texier, "64 yaşına gelene kadar araba kullanmayacağız" ifadelerini kullanarak, "Başkan için kolay, sandalyede oturuyor. 70 yaşına kadar bile çalışabilir" dedi.

"19’undan daha iyi"

Fransız Demokratik İşçi Konfederasyonu (CFDT) lideri Laurent Berger ise yaptığı açıklamada, "19’undan daha iyi. Bu, hükümete 64 yılı istemediğimizi söyleyen gerçek bir mesaj" dedi.

"Kimse onun reformlarını istemiyor"

Aşırı solcu lider Jean-Luc Melenchon, Marsilya’da basına yaptığı açıklamada, "Bay Macron kesinlikle kaybedecek. Kimse onun reformlarını istemiyor ve gün geçtikçe ona karşı olan muhalefet artıyor" ifadelerini kullandı.

"Bu artık tartışmaya kapalı"

Fransa Başbakanı Elisabeth Borne ise, 29 Ocak’ta Fransız basınına verdiği röportajda, emeklilik reformu hakkında yaptığı açıklamada, "Bu artık tartışmaya kapalı" ifadelerini kullanmıştı. Borne, 64 yaşın işveren örgütlerini ve sendikalarını dinledikten sonra önerdikleri uzlaşma olduğunu belirterek, "Amacımız, 2030’da mali açıdan dengeli bir sisteme sahip olmamızı sağlamaktır" demişti.

Hükümet, Fransa’nın ortalama yaşam süresinin uzaması ve doğum oranlarının düşmesi nedeniyle reformun emeklilik sistemini ayakta tutmak için gerekli olduğunu söylüyor. Söz konusu yasa tasarısı yarın parlamento komisyonuna gönderilecek ve 6 Şubat’ta Ulusal Mecliste tartışmaya açılacak. Muhalifler, yasa tasarısı hakkındaki tartışmayı daha da karmaşıklaştıracak 7 bin değişiklik önerdiler.

Hükümet, parlamentoda mutlak çoğunluğa sahip değil ve yasa tasarısını meclisten geçirmek için muhafazakarların oylarına ihtiyacı var. Ancak, hükümet özel anayasal yetkiler kapsamında yasa tasarısını oylama yapmadan geçirme seçeneğine sahip fakat böyle bir girişim güven oylaması ve ülkede muhtemel yeni parlamento seçimlerini tetikleyebilir.

Emekli olabilmek için 2027’den itibaren 43 yıl çalışmış olmak gerekecek

Tartışmalı yasaya göre, Fransa’da bu yıl eylül ayından itibaren emeklilik yaşı her yıl yılda 3 ay kademeli olarak artırılacak, emeklilik yaşı 2027’de 63 yıl 3 aya, 2030’da ise 64 yıla ulaşacak. Ülkede emekli olabilmek için 2027’den itibaren 43 yıl çalışmış olmak gerekecek. Fransa’da 62 olan emeklilik yaşı, Batı Avrupa’daki diğer birçok ülkeden daha düşük. Emeklilik yaşı İspanya’da 65 ve İngiltere’de 66 olurken, İtalya ve Almanya, emeklilik yaşını 67’ye yükseltmeyi planlıyor.