Kovid-19'dan en fazla etkilenen ülke olan ABD, kötü gidişatı durduramıyor

NEW YORK(AA) - Geçen yılın mart ayından bu yana Kovid-19 salgınının etkisindeki ABD, halen salgın kaynaklı vaka ve ölü sayılarında listenin en başında bulunuyor.

Kovid-19 verilerinin derlendiği Worldometers internet sitesine göre ABD'deki vaka sayısı 25 milyonu, ölü sayısı da 435 bini aşmış durumda.

Toplamda 300 milyondan fazla kişinin Kovid-19 testine tabi tutulduğu ülkede, sadece son bir ayda 6 milyondan fazla kişi koronavirüse yakalandı, 92 bine yakın kişi ise hayatını kaybetti.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) verilerine göre, ABD'nin son bir aydaki günlük Kovid-19 vaka rakamları 133 bin ile 314 bin arasında değişiklik gösteriyor.

Covid Tracking Project (CTP) verilerine göre de 108 binden fazla ABD'li hastanede tedavi ediliyor, bunlardan yaklaşık 21 bini yoğun bakım ünitesinde bulunuyor. ABD'de hastaneye yatışlarda, başkanlık seçimlerinin yapıldığı Kasım 2020'den bu yana en yüksek rakam 7 Ocak 2021'de 132 bin 370 olarak gerçekleşti.

Kovid-19 kaynaklı hastaneye yatışlar seçimlerin yapıldığı hafta 50 binli rakamlarla ifade ediliyordu.

İç politikada Kovid-19 salgını en öncelikli konulardan biri

ABD Başkanı Joe Biden'ın iç politikada en öncelik verdiği konuların başında, ülkeyi derinden sarsan Kovid-19 salgınını kontrol altına alma hedefi geliyor.

Kovid-19 salgınının, başkanlık yarışında kendisine Beyaz Saray'ın yolunu açtığının farkında olan Biden, göreve başladığı ilk gün federal kurumlarda ve devlet dairelerinde maske takmayı zorunlu hale getiren bir kararnameye imza attı.

Günlük vaka ve ölümlerin bir an önce düşmemesi ve aşı çalışmalarının planlandığı gibi gitmemesi durumunda eleştirdiği selefi Trump'la aynı duruma düşmek istemeyen yeni başkan, salgından etkilenenlere yapılacak yardımlar konusunda da vakit kaybetmeden harekete geçti.

Salgınla mücadeleyi hızlandırmak ve ekonomiyi canlandırmak için 15 Ocak'ta 1,9 trilyon dolarlık kurtarma paketi açıklayan Biden, ABD Kongresinin, belirli bir gelir seviyesinin altındaki ABD'lilere 3. kez nakit para yardımı yapılması yönünde tasarı hazırlamaları halinde onaylayacağının sinyalini verdi.

Ölüm vakaları beklentisi hala yüksek

Bir önceki öngörüsü mevcut rakamlarla örtüşen CDC, yeni raporunda, 20 Şubat 2021'de koronavirüs ölümlerinin 479 binden 514 bine kadar çıkabileceği uyarısında bulundu.

Raporda, 13 Şubat'a kadar ABD'de 1 milyon 100 bin ila 2 milyon yeni Kovid-19 vakasının görülebileceğine dikkat çekildi.

Minnesota Üniversitesi Bulaşıcı Hastalık Araştırma ve Politika Merkezi Direktörü Michael Osterholm'ün yaptığı, "ABD koronavirüs salgınının en karanlık haftalarına girmek üzere." açıklaması da CDC'nin öngörüleriyle benzerlik teşkil etti.

Başkanlık geçişi sırasında Biden'ın Kovid-19 danışma kurulunda görev yapan Osterholm, CNN'e verdiği röportajda, virüsün mutasyona uğraması halinde yeni vakalarda patlama yaşanabileceğini, virüsün daha bulaşıcı varyantlarının ülke çapında yayıldığını belirtmişti.

Aşılama hızı beklentilerin altında kaldı

ABD'de Kovid-19 aşı çalışmalarında başından beri istenen hız bir türlü yakalanamadı. Büyük alışveriş merkezlerini ve stadyumları aşı merkezine dönüştüren eyalet yönetimleri, aşıların yetersizliğinden ve ne zaman ellerine geçeceği konusundaki belirsizlikten şikayetçi.

CDC'nin son paylaştığı rakamlara göre, ABD'de federal hükümetin eyaletlere dağıttığı aşı sayısı 47 milyonu geçti, ilk doz aşı vurulan kişi sayısı ise 25 milyonda kaldı.

Raporda, tüm eyaletlerde ikinci doz aşı yapılmış toplam Amerikalı sayısının ise henüz 3 milyon 851 bini geçtiği bilgisi paylaşıldı.

Eyalet yönetimleri ise federal hükümetin zamanında yeterince aşı göndermediğini, ellerine ne kadar doz aşı geçeceğini bilemedikleri için mevcut aşılarla randevu ayarlama konusunda ciddi zorluklar yaşadıklarını dile getiriyor.

Aşılama için hazırlanan merkezler boş kaldı

Ocak başından itibaren büyük oranda aşı stoku bekleyen New York ve California gibi eyaletlerde bazı alışveriş merkezleri ve stadyumlar, 7-24 hizmet verecek aşı merkezlerine dönüştürüldü ve öncelikli aşı olacak vatandaşlar için randevu sistemleri hazırlandı.

Bu doğrultuda, New York'ta, dünyanın en büyük sergi merkezi olan ve salgının ilk aylarında geçici hastane hizmeti veren Javit Center başta olmak üzere, Brooklyn ve Bronx bölgelerinde de mega aşı merkezleri kuruldu.

Federal hükümetin aşıları geciktirmesi üzerine, söz konusu altyapı çalışmaları amacına ulaşmazken, aşılama programında öncelik verilen gruplara yönelik çok katı kurallar nedeniyle binlerce aşının çöpe gittiği haberleri Amerikan medyasında yer aldı.

New York'ta aşı stoklarının eridiğini ve bir sonraki sevkiyatın zamanını bilmediklerini söyleyen Vali Andrew Cuomo, 20 Ocak'ta, "Bir sonraki hafta için alınmış aşı randevularını iptal edilebiliriz." şeklinde konuşmuştu.

Trump yönetimi 2020 sonuna kadar 20 milyon doz aşı yapılması hedefini gerçekleştirememiş, Biden aşılama sürecini yeteri kadar hızlı olmamakla eleştirerek, göreve geldiği ilk 100 gün içinde 100 milyon aşı taahhüdünde bulunmuştu.

Aşılamada beyazlar ile diğerleri arasındaki orantısızlık göze çarptı

Amerikan CNN televizyonunun yaptığı çalışma sonucu ortaya çıkan raporda yer alan "Aşı kapsamına alınan beyazların oranı, siyahi ve Latinlere göre iki kat daha fazla." ifadesi, Kovid-19 aşısının vatandaşlara eşit olarak ulaştırılmadığı konusunu da gündeme getirdi.

27 Ocak tarihli rapora göre, beyazların aşılanma oranı yüzde 4'ün üzerinde tespit edilirken siyahilerin aşılanma oranı yüzde 1,9'da, Latin nüfusun ise yüzde 1,8'de kaldı.

ABD'nin 14 eyaletindeki aşı çalışmalarının istatistiklerinden elde edilen sonuçlarda, Pennsylvania eyaletinde Kovid-19 kaynaklı ölümlerin yüzde 13'ünü teşkil eden siyahi vatandaşların aşılanma oranının yüzde 3 olduğu bilgisine de yer verildi.