Karar, gözaltı merkezlerindeki uygulamaları doğrudan etkileyecek nitelikte. Düzenleme özellikle, mahkemeler tarafından sınır dışı kararı onaylanmış kişileri kapsıyor.
Hükümet: Süreçler hızlanacak
Federal İçişleri Bakanlığı, değişikliğin gerekçesi olarak sınır dışı işlemlerinde yaşanan gecikmeleri gösterdi. Bakanlık yetkilileri, zorunlu avukat temininin süreci uzattığını ve ek maliyet yarattığını savunarak, uygulamanın kaldırılmasıyla sınır dışı işlemlerinin daha hızlı ve “daha etkili” yürütüleceğini ifade etti.
Hukukçular ve STK’lar tepkili
Ancak düzenleme, hukuk çevreleri ve insan hakları örgütlerinin sert eleştirilerine yol açtı. Göç hukuku uzmanları, zorunlu avukat uygulamasının kaldırılmasının adil yargılanma ve etkili başvuru hakkını zayıflattığını belirtiyor. Eleştirilerde, kararın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi başta olmak üzere Almanya’nın uluslararası yükümlülükleriyle çelişebileceği vurgulanıyor.
Almanya Mülteci Konseyi ise özellikle savunmasız gruplara dikkat çekti. Konseyden yapılan açıklamada, avukatsız bırakılan kişilerin sınır dışı kararlarına karşı etkin şekilde itiraz edemeyeceği, bunun da geri dönüşü olmayan sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunuldu.
Mevcut uygulama neydi?
Daha önceki uygulamada, sınır dışı öncesi gözaltına alınan kişilere zorunlu olarak avukat atanması, adil yargılama hakkının bir parçası olarak kabul ediliyordu. Yeni düzenleme ile bu güvence ortadan kalkmış oldu.
Uzmanlara göre, özellikle dil engeli yaşayan, ekonomik imkânı olmayan ya da hukuki süreçler hakkında yeterli bilgiye sahip olmayan kişilerin fiilen hukuki temsilden yoksun şekilde sınır dışı edilme riski artacak. Bu yönüyle düzenlemenin, Almanya’daki göç ve iltica tartışmalarını daha da alevlendirmesi bekleniyor.