Uzmanından “telefonu tek elle kullanmak eklem hastalıklarını tetikliyor“ uyarısı

MANSET - Medipol Esenler Üniversite Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümü'nden Dr. İlknur Can, "Cep telefonunuzu iki elle tutmalı veya bir yere sabitlemelisiniz. Tek elle tutup baş parmakla kaydırma hareketi yapmak kronik ağrı, uyuşma, sinir sıkışması gibi birçok eklem hastalıklarının başlıca tetikleyicisidir." ifadelerini kullandı.

Dr. İlknur Can, Medipol Esenler Üniversite Hastanesi tarafından paylaşılan yazılı açıklamasında, akıllı telefon ve mobil cihazların yanlış ergonomik kullanıma bağlı ağrı ve eklem rahatsızlıklarına neden olduğu uyarısında bulunurken, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını süresinde artan cep telefonu, bilgisayar ve uzun süreli tablet kullanımlarından doğan eklem ağrılarının nasıl önlenebileceği hakkında bilgi verdi.

- "Her 20 dakikada 5 dakika parmaklarınızı dinlendirin"

Doğru cep telefonu kullanımında izlenecek adımları sıralayan Can, şunları kaydetti:

"Akıllı telefonda konuşurken kulaklık kullanın. Parmaklarınızda uzun süre cep telefonu veya tablet gibi elektronik eşya tutmayın. Bir yere koyun veya dayayın. Kullanım süresini azaltın, uzun mesajlar yazmak yerine sesli mesaj gönderin. Cep telefonunuzu iki elle tutmalı veya bir yere koymalısınız. Tek elle tutup baş parmakla kaydırma hareketi yapmak bu sorunların başlıca tetikleyicisidir. Bilgisayar ve mause kullanırken dirseğinizin altına dirsek pedi koyun. Devamlı aynı parmak hareketlerini yapmak zorundaysanız her 20 dakikada 5 dakika parmaklarınızı dinlendirin."

- "Pandemi sonrası ağrı ve uyuşma şikayeti artış gösterdi"

Özellikle salgın sonrası birçok kişinin el bilek veya dirsekte ağrı ve uyuşma şikayetiyle hekime başvurduğunu dile getiren Can, "Yapılan bir değerlendirmede yoğun cep telefonu ve bilgisayar kullanım sonrası yüzde 43 oranında başparmak ağrısı şikayeti olduğu gösterilmiştir. En yaygın şikayetler elde başparmakta ağrı veya özellikle yüzük ve serçe parmaklarında görülen uyuşmadır. Hatta bu duruma popüler bir isimlendirme yapılarak 'metin pençesi' ve 'cep telefonu dirseği' denilmeye başlanmıştır." ifadelerini kullandı.

Yoğun cep telefonu kullanımı nedeniyle oluşan hastalıklara değinen Can, "Son dönemde popüler olarak 'metin pençesi, cep telefonu dirseği' gibi rahatsızlıklar akıllı telefonlarda sürekli oyun oynama, kaydırma ve mesajlaşmadan kaynaklanan tüm parmak kramplar ve kas ağrısıdır. Tıbbi karşılığı ise kübital tünel sendromudur. Kübital tünel sendromunda küçük parmakta ve yüzük parmağının yarısında uyuşma veya ağrı veya karıncalanma görülür. Bunlar, hislerinin ulnar sinirin sıkışma altında olduğunu gösterir. Bazı insanlar daha dar bir kübital tünel veya herkesin sahip olmadığı biraz ekstra kasla doğarlar. Bu soruna yatkınlığı olan bir kişi, dirsek ekleminin uzun süre 90 derecenin üzerine durmasıyla ulnar sinir sıkışır ve uyuşma şikayeti baş gösterir. Bu durum yoğun cep telefonu kullanımı nedeniyle artıyor olabilir." bilgisini paylaştı.

- "Parmak hareketleri ağrılıdır, şişme ve sabah sertliği görülebilir"

Can, akıllı telefon kullanımıyla daha az ilintili olsa da karpal tünel sendromunun da görülebileceği hakkında uyarıda bulunarak, "Bu sendromun bulgusu ise baş parmak işaret ve orta parmakta karıncalanma ve uyuşmadır. Sinir sıkışmalarının yanı sıra tekrarlayan parmak kaydırma hareketi, uzun süre metin yazmaya bağlı olarak en sık başparmakta olmak üzere parmakların tendon ve kılıflarında aşırı kullanıma bağlı ödem ve hasara bağlı tendinit gelişebilir. Parmak hareketleri ağrılıdır, şişme ve sabah sertliği görülebilir. İlaç tedavisi, buz uygulama ve fizik tedaviye yanıt verir. Durum kronikleşirse tedavisi biraz daha güç hale gelebilir." değerlendirmesinde bulundu.

- "B12 vitamini uyuşma şikayetini azaltabilir"

B12 vitamini desteğinin uyuşma şikayetini azaltabileceği tavsiyesinde bulunan Can, emg ve tanı sonrası izlenecek tedavi metotlarına ilişkin ise şunları aktardı:

"Hafif kübital tünel sendromu vakaları, basıncı dirsekten uzak tutarak, kemiği dirseği aşırı bükmekten kaçınmak için bir dirsek pedi veya bir atel takarak koruyarak tedavi edilebilir. Hafif-orta dereceli vakalarda ise fizik tedavi faydalıdır. İleri derecede sıkışma olması durumunda ise ameliyat önerilir. Karpal tünel hafif vakalarda bilek ateli, steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar veya kortikosteroidler kullanılabilir. Hafif-orta dereceli vakalarda ise fizik tedavi faydalıdır. İleri derecede sıkışma olması durumunda ise ameliyat önerilir."