ALMANYA

Avrupa’nın ilk exascale süper bilgisayarı hizmette: JUPITER sınırları zorluyor

Almanya’nın Jülich kentindeki Jülich Araştırma Merkezi, Avrupa’nın ilk kez 1 ExaFLOP barajını aşan süper bilgisayarına ev sahipliği yapıyor. 24.000 çipin kesintisiz uğultusu, Kuzey Ren-Vestfalya’daki dev tesiste yeni bir dönemin başladığını ilan ediyor. JUPITER, ulaştığı performansla kıtanın en güçlü sistemi olurken, saniyede bir trilyon işlem yapabilen bu dev altyapı yaklaşık beş milyon dizüstü bilgisayarın gücünü tek bir makinede topluyor.

Dünya sıralamasında ilk dörtte
Exascale seviyesine yalnızca ABD ve Çin merkezli bilgisayarların ulaştığı bugüne dek, Avrupa sahneye JUPITER ile çıkmış oldu. Açıklamaya göre sistem, St. Louis’de düzenlenen Supercomputing Conference’da açıklanan listede dünyanın en güçlü dördüncü süper bilgisayarı olarak kayda geçti.

Açılış töreninde konuşan Almanya Başbakanı Friedrich Merz, başarının ülke için stratejik önem taşıdığını vurguladı: “Almanya, geleceğin teknolojilerinde araştırma, geliştirme ve uygulama alanlarında yeni standartlar belirleyebilir; insanlığın büyük sorunlarının çözümünde rol oynayabilir.”

Kalbinde 24.000 NVIDIA ‘Superchip’
JUPITER’in gücünün temelinde, 24.000 NVIDIA GH200 Grace Hopper Superchip barındıran “Booster” modülü bulunuyor. Bu yapı, özellikle yapay zeka alanında 8-bit hassasiyetle 40 ExaFLOP/s’lik performansın üzerine çıkabiliyor.

İklimden enerjiye yeni araştırma ufukları
Yeni süper bilgisayarın en kritik kullanım alanlarından biri iklim bilimi olacak. Daha önce modellenmesi güç olan aşırı sıcaklık dalgaları ve yoğun yağış gibi ekstrem hava olayları artık çok daha ayrıntılı simüle edilebilecek. Bunun yanı sıra tıp, enerji ve malzeme bilimi gibi alanlarda da araştırmacılar JUPITER’in sunduğu hesap kapasitesinden yararlanıyor.

Sistem halihazırda 100’den fazla ulusal ve uluslararası proje tarafından kullanılmaya başlandı. Yaklaşık 500 milyon Euro’luk yatırım; federal hükümet, NRW eyaleti ve Avrupa’nın yüksek performanslı hesaplama girişimi EuroHPC tarafından ortaklaşa finanse edildi.

Exascale sınıfının en çevrecisi
JUPITER sadece hızıyla değil, enerji verimliliğiyle de dikkat çekiyor. Exascale seviyesinde en çevreci sistem olarak anılan süper bilgisayar, ortaya çıkan atık ısıyı tesisin ısıtma altyapısında değerlendirerek enerji döngüsünü optimize ediyor.

Avrupa, JUPITER ile sadece teknolojik bir eşiği aşmakla kalmıyor; araştırma dünyasında da yeni bir rekabet dönemine giriyor.