Tarihte Bugün: Aziz Nesin
Mehmet Nusret Nesin veya bilinen adıyla Aziz Nesin (d. 20 Aralık 1915; İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu – ö. 6 Temmuz 1995; İzmir, Türkiye), Türk mizah yazarı. Kısa öykü, tiyatro ve şiir dallarında pek çok eser yaratmıştır.
UNESCO'nun yayınladığı Index Translationum adlı dünya çeviri bibliyografyasına göre Aziz Nesin, Türkçe eser veren yazarlar arasında Orhan Pamuk, Yaşar Kemal ve Nâzım Hikmet'in ardından eserleri yabancı dillere en çok çevrilen dördüncü yazar konumundadır. Yazar 59. Hükûmet tarafından hazırlanan 100 Türk Edebiyatçısı listesinde de yer almaktadır.
Çocukluğu
Aziz Nesin, 20 Aralık 1915'te Heybeliada'da doğdu. Babası Abdülaziz Bey Giresun'un Şebinkarahisar ilçesine bağlı Gölve köyünden gelerek İstanbul'a yerleşti ve bahçıvanlık yaparak geçimini sağladı.
Nesin çocukluğunda İstanbul işgalinde yaşadığını şöyle yazmıştı: "Koşuşanlar beni kamyonun altından çıkardılar. Polisler de geldi. Babam şoförü öldürecek bıraksalar...
- Davacıyım!
Polisler anlatıyor babama: Dava edilemezmiş. Çünkü kamyon İngiliz işgal ordusunun kamyonuymuş. Şoför de bir Yunanlı... Bunları sonra düşündükçe anlıyorum ki, Istanbul yabancı çizmesi altındaymış."
Öğrenim hayatı
Aziz Nesin, 1924'te Süleymaniye'deki adı daha sonra İstanbul 7. İlkokulu olarak değiştirilecek olan "Kanuni Sultan Süleyman İptidai Mektebi'nin 3. sınıfına girdi. İki yıl Darüşşafaka Lisesi'nde okuduktan sonra, 1935'te Kuleli Askeri Lisesi'ni, 1937'de Ankara'da Harp Okulu'nu bitirip teğmen oldu. Son olarak 1939'da Askeri Fen Okulu'nu bitirdi. Bu dönemde bir yandan da Güzel Sanatlar Akademisi Süsleme Bölümü'ne devam etti. Bir röportajında ona bu eğitim hayatının "Fikri takip" dedikleri şeyi getirdiğini belirtmiştir.
Çalışma hayatı
Aziz Nesin, Kara Harp Okulu'nu bitirmesinin ardından asteğmen rütbesiyle orduya katıldı. 1941'den başlayarak II. Dünya Savaşı yıllarında 2 yıl Trakya'da çadırlı ordugâhta görev yaptı. 1942'de Erzurum Müstahkem Mevkii İstihkam Taburu Bölük Komutanlığı'na atandı ve bir bomba kazasında yaralandı. Erzincan'da depremde yıkılmış bir cephaneliğin boşaltılmasıyla görevlendirildi. 1944'te Ankara'da Harp Okulu'nda açılan ilk tank kursuna katıldı. Aynı yıl Zonguldak'ta uçaksavar top mevzileri yaptırmakla da görevlendirilir. Üsteğmen rütbesindeyken "görev ve yetkisini kötüye kullandığı" suçlamasıyla askerlikten uzaklaştırılır.
Oğlu Ateş Nesin babasının köylülere ekmek dağıtmasının bahane olarak gösterilerek askerlikten atıldığını düşünüyor. Halk arasındaki yoksulluk, üniversite ve ordu mensupları arasında muhalefetin oluşmasına sebep olmuştur. Takma adlarla gazete ve dergilere şiir ve deneme yazılar gönderen Aziz Nesin, takma adlarla yazdığı deşifre olunca askeri istihbarat tarafından yakın takibe alınmıştır. Kars'taki bölüğünü tahliye sırasında yolda karşılaştığı köylülerin askerden erzak dilenmesi üzerine, askerin tayınlarının bir bölümünü köylülere dağıtır. Bunun üzerine açılan soruşturmayla askeri mahkemede alınan kararla ordudan atılır.
Özel hayatı
Aziz Nesin, iki kere evlenmiş, Vedia Nesin ile yaptığı ilk evliliğinden Oya (d. 1940) ve Ateş Nesin (d. 1942); Meral Çelen ile yaptığı ikinci evliliğinden ise Hüseyin Ali (d. 1956) ve Ahmet Nesin (d. 1957) adlarında toplam dört çocuk sahibi olmuştur.
Ölümü ve vasiyeti
Yazar, söyleşi ve imza günü için gittiği Alaçatı’da 5 Temmuz'u 6 Temmuz'a bağlayan gece sabaha karşı geçirdiği kalp kriziyle hayatını kaybetti. Cenazesi Çeşme Cumhuriyet Savcısı'nın isteğiyle otopsi yapılmak üzere 6 Temmuz'da İstanbul Çapa Tıp Fakültesi'ne getirildi. 7 Temmuz 1995'te vasiyeti gereği hiçbir tören yapılmaksızın ve yeri belli olmayacak şekilde Çatalca'daki Nesin Vakfı'nın bahçesine gömüldü.
Ankara Uluslararası Film Festivali çerçevesinde verilen özel ödüllerin arasında "Aziz Nesin Emek Ödülü" verilmektedir.
Bunlara Göz Atabilirsiniz
Aşı sizce zorunlu olmalı mı olmamalı mı?
İmsak | 04:18 | ||
Güneş | 05:46 | ||
Öğle | 12:42 | ||
İkindi | 16:25 | ||
Akşam | 19:28 | ||
Yatsı | 20:50 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Galatasaray | 33 | 90 |
2. Fenerbahçe | 33 | 86 |
3. Trabzonspor | 33 | 55 |
4. Beşiktaş | 33 | 51 |
5. Başakşehir | 33 | 49 |
6. Rizespor | 33 | 48 |
7. Kasımpasa | 33 | 46 |
8. Antalyaspor | 33 | 45 |
9. Alanyaspor | 33 | 45 |
10. Sivasspor | 33 | 45 |
11. A.Demirspor | 33 | 41 |
12. Samsunspor | 33 | 39 |
13. Ankaragücü | 33 | 37 |
14. Kayserispor | 33 | 37 |
15. Konyaspor | 33 | 36 |
16. Gaziantep FK | 33 | 34 |
17. Hatayspor | 33 | 33 |
18. Karagümrük | 33 | 33 |
19. Pendikspor | 33 | 30 |
20. İstanbulspor | 33 | 16 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Eyüpspor | 31 | 69 |
2. Göztepe | 31 | 63 |
3. Ahlatçı Çorum FK | 31 | 55 |
4. Sakaryaspor | 31 | 54 |
5. Bodrumspor | 31 | 52 |
6. Kocaelispor | 31 | 52 |
7. Bandırmaspor | 31 | 47 |
8. Boluspor | 31 | 47 |
9. Gençlerbirliği | 31 | 47 |
10. Erzurumspor | 31 | 42 |
11. Ümraniye | 31 | 37 |
12. Manisa FK | 31 | 36 |
13. Keçiörengücü | 31 | 36 |
14. Şanlıurfaspor | 31 | 34 |
15. Tuzlaspor | 31 | 33 |
16. Adanaspor | 31 | 32 |
17. Altay | 31 | 15 |
18. Giresunspor | 31 | 7 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Arsenal | 34 | 77 |
2. Liverpool | 33 | 74 |
3. M.City | 32 | 73 |
4. Aston Villa | 34 | 66 |
5. Tottenham | 32 | 60 |
6. Newcastle | 32 | 50 |
7. M. United | 32 | 50 |
8. West Ham United | 34 | 48 |
9. Chelsea | 32 | 47 |
10. Brighton | 32 | 44 |
11. Wolves | 33 | 43 |
12. Fulham | 34 | 42 |
13. Bournemouth | 33 | 42 |
14. Crystal Palace | 33 | 36 |
15. Brentford | 34 | 35 |
16. Everton | 33 | 30 |
17. Nottingham Forest | 34 | 26 |
18. Luton Town | 34 | 25 |
19. Burnley | 34 | 23 |
20. Sheffield United | 33 | 16 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Real Madrid | 32 | 81 |
2. Barcelona | 32 | 70 |
3. Girona | 32 | 68 |
4. Atletico Madrid | 32 | 61 |
5. Athletic Bilbao | 32 | 58 |
6. Real Sociedad | 32 | 51 |
7. Real Betis | 32 | 48 |
8. Valencia | 32 | 47 |
9. Villarreal | 32 | 42 |
10. Getafe | 32 | 40 |
11. Osasuna | 32 | 39 |
12. Sevilla | 32 | 37 |
13. Las Palmas | 32 | 38 |
14. Deportivo Alaves | 32 | 35 |
15. Rayo Vallecano | 32 | 34 |
16. Mallorca | 32 | 31 |
17. Celta Vigo | 32 | 31 |
18. Cadiz | 32 | 25 |
19. Granada | 32 | 18 |
20. Almeria | 32 | 14 |